Wat is verslaving ?
"Als WILLEN, MOETEN is geworden...."
Verslaving is een erkende ziekte! Een ziekte die zich afspeelt in het brein en grofweg te verdelen is in 2 vormen:
Middelen (bijv. Drugs, Alcohol en Medicijn)
Handeling verslavingen (bijv. Game, Gok, Internet, Telefoon, Porno/ Sex, Relatie verslaving maar ook Eetstoornissen).
Voor beide vormen geldt echter hetzelfde: Een vooralsnog ongeneselijke aandoening die zich afspeelt in het brein waarbij het "kapen" van het beloningssysteem een belangrijke rol speelt.
Over de oorzaken en het ontwikkelen van verslaving(en) zijn vele theorieën geschreven. Erfelijkheid, verslavingsgevoeligheid/ aanleg, sociale invloeden, de diverse stadia van ontwikkeling en de mogelijke invloed van psychische/ gedrag stoornissen.
De belangrijkste eigenschappen, en vooral de uitkomsten, zijn echter voor allen hetzelfde:
- Chronisch (je hebt het altijd bij je).
- Progressief (wordt altijd erger of meer).
- Fatale afloop (direct of indirect).
Vooral met het laatste is direct ook de ernst van dit alles aangetoond en de noodzaak er zo snel als kan mee aan het werk te gaan. Chronisch blijft het, Progressief wordt het maar het verergeren met fatale afloop kan wel gestopt worden!Afhankelijkheid, machteloosheid en mateloosheid zijn termen die veelvuldig langskomen. Maar om dit te begrijpen en er mee om te gaan is voorlichting, met als doel kennis te verkrijgen, de eerste stap.
Mythes en onwaarheden verdwijnen, excuses vallen weg en kennis en feiten komen op deze plaats. Hierdoor vallen stukjes van de puzzel eenvoudiger in elkaar en wordt de stap naar professionele hulp, welke essentieel is, kleiner.
Er zijn vele omschrijvingen te vinden over verslaving. Allemaal waar en veelal, tijd overeenkomstig, opgeschreven in wetenschappelijke literatuur e.d. en vanuit verschillende perspectieven maar wat houdt het nou in en wat zijn de belangrijkste kenmerken?
Een duidelijke definitie die ik tegen kwam is:
Wanneer een persoon m/vr fysiek en/ of mentaal afhankelijk is geworden van een middel of handeling. Dit alles in ernstige mate ,waarbij die gene (denkt) niet meer in staat is te functioneren zonder! Daarbij staat het verkrijgen van het middel, of het handelen naar, boven vrijwel alles en in steeds grotere mate waarbij de lichamelijke en psychische schade groot is. Als men daarbij, objectief gezien, zelf niet meer bij machte is dit te veranderen, en bij het stoppen duidelijke lichamelijke en psychische klachten heeft, dan spreekt men van een verslaving.
Belangrijk aspect bij dit alles is dat de schade ervan zoveel groter is dan die voor de persoon in kwestie alleen! Schade die verder gaat dan eigen lichamelijke en psychische klachten. Hele gezinnen en families raken ontwricht....en op grotere schaal dan wij vermoeden!
Verslaving is dan ook een familie ziekte!*
* Minimaal 6 mensen worden direct getroffen door 1 persoon met alcohol problematiek (bron: Trimbos)
Middelen verslaving:
Waarschijnlijk de meest bekende groep. De meeste vormen die in de groep vallen zijn in onze samenleving wel bekend. Sterker nog, een aantal middelen is zelfs vrij verkrijgbaar. De meest voorkomende groep zijn Roken en Alcohol. De hard en softdrugs vallen ook onder middelenverslaving. Wiet, GHB, Cocaïne, Heroïne, XTC en noem ze allemaal maar op. Door hun soms langere geschiedenis, is de kennis erover als oorzaak van de ziekte, al "iets" meer bekend. De erkenning als ziekte is groeiende, maar het taboe en de gevolgen ervan, vooral in eigen omgeving, is nog erg groot. Gelukkig wordt dit door de meeste zorgverzekeraars ingezien en is een aantal behandelingen ervan standaard in hun pakket opgenomen.
Handeling verslavingen:
Deze groep bevat typen die sterk in opkomst zijn en soms ook maar kort bekend zijn. Denk bij dit laatste aan Game, Internet en Social media verslaving. Maar ook "eetstoornissen" als Boulimia, Anorexia, Obesitas vallen onder de noemer verslaving en worden veelal, in aangepaste vorm, net zo behandeld. Maar ook Sex/ Porno verslaving, Koop verslaving, Gok verslaving, Relatie verslaving en nog een aantal. In tegenstelling tot de middelen verslavingen rust op deze groep een nog enorm taboe! Dit vertaald zich, praktisch gezien, al in het veelal ontbreken van de vergoeding vanuit het basis zorgpakket. Voor de meeste geldt minimaal een eigen bijdrage in de kosten of helemaal geen vergoeding! Naar mijn mening onterecht omdat de gevolgen ervan net zo erg zijn (zie de eigenschappen van verslaving).